‘Uit consumentenonderzoek van een paar jaar geleden bleek dat mensen snel weer trek hebben na het eten van plantaardige vleesvervangers’, licht buitengewoon hoogleraar Food Reward and Behaviour Liesbeth Zandstra toe. Met nieuw onderzoek toont ze aan dat plantaardige vleesvervangers van nu even verzadigend zijn als vlees.
‘Mensen gaven eerder in consumentenonderzoek aan dat ze twee vega-hamburgers aten als alternatief voor één vleeshamburger, omdat ze zich anders niet verzadigd voelden’, vertelt Zandstra, die ook werkt als Science Leader bij het Unilever Foods Innovation Centre Wageningen. ‘We wilden weten of vleesvervangers inderdaad minder verzadigend zijn dan vlees. Als dat zo is, kan het een barrière zijn die we moeten overwinnen in het kader van de noodzakelijke eiwittransitie.’
Gram-voor-gram
Zandstra voerde een studie uit naar gevoel van verzadiging door vlees en vleesvervangers, waarbij ze zo dicht mogelijk bij de realiteit van de consument probeerde te blijven. ‘We maakten van curry met kip en groenten en van pasta bolognese met gehakt en rode saus zowel een vlees- als vleesvervangervariant. We vervingen daarbij elke gram vlees door een gram vleesvervanger, zonder verder te kijken naar de macronutriënten-samenstelling van de maaltijd. Een gemiddelde consument gaat namelijk ook niet de macronutriënten matchen; die vervangt gewoon een portie gehakt door een even grote portie vega-gehakt.’
We ontkrachten steeds meer aannames rond de consumptie van vleesvervangers
Liesbeth Zandstra, buitengewoon hoogleraar Food Reward and Behaviour
Proefpersonen kregen op vier verschillende dagen maaltijden mee naar huis om thuis op te warmen en te eten als lunch. Voor en na het eten beantwoordden ze vragen op verschillende momenten. Bijvoorbeeld hoeveel trek ze hadden en hoe verzadigd ze zich voelden na het eten van de maaltijd. ‘We vroegen ze ook om bij te houden wat ze de rest van de dag aten om te monitoren of mensen toch sneller weer trek kregen en dat gingen compenseren met bijvoorbeeld extra snacken.’
Geen verschil
Qua gevoelens van honger en verzadiging zag Zandstra geen verschillen tussen maaltijden met vlees of vleesvervangers. ‘Vleesvervangers zijn de afgelopen vijf tot tien jaar sterk verbeterd’, beargumenteert ze het verschil met het eerdere consumentenonderzoek. ‘Zowel qua smaak en textuur, als qua nutritionele samenstelling. Ze bevatten nu vaak meer eiwitten en vezels dan vroeger, die een grote rol spelen in het gevoel van verzadiging.’
Barrières
‘Onze conclusie is aan de ene kant weinig spannend’, geeft Zandstra toe. ‘Maar in dit geval is het wel een goed resultaat. Het betekent namelijk dat vandaag de dag verzadiging geen barrière hoeft te zijn voor de consumptie van vleesvervangers.’
‘Uit ander, pas gepubliceerd onderzoek uit onze groep bleek overigens dat vleeseters niet verveeld raken van vleesvervangers als ze deze een keer per week eten. En een derde onderzoek toont aan dat zowel flexitariërs als vleeseters zich ‘trots’ en ‘cool’ voelen als ze vegaburger eten, dus ook het imago is goed’, aldus Zandstra. ‘Zo ontkrachten we steeds meer aannames en slechten we barrières rond de consumptie van vleesvervangers.’