Beautiful Botany, heet de nieuwste expositie van Special Collecties die donderdag in de bibliotheek de deuren opent. Centraal staat het werk van de in Wageningen opgegroeide Berthe Hoola van Nooten (1817-1892). Zij was onderwijzeres in onder meer Nederlands-Indië, maar verwierf faam met haar bloementekeningen.
Directe aanleiding voor de tentoonstelling is de verschijning eind vorig jaar van een biografie over Hoola van Nooten, geschreven door David Coppoolse. Het boek werd in november bij Speciale Collecties gepresenteerd. Door brand in de bieb kon de bijbehorende tentoonstelling toen niet doorgaan. Die omissie wordt nu ingehaald.
Eerste druk
Dat Coppoolse voor Wageningen koos is niet zo gek. ‘Alle reproducties in het boek komen uit onze collectie’, vertelt conservator Anneke Groen. ‘Wij hebben veel werk van Hoola van Nooten. Van haar (enige) boek hebben we liefst vijf exemplaren, waaronder zowel een eerste, tweede als derde druk. In een van die boeken lag achterin een zeldzame tekening van de metamorfose van een wandelend blad van haar hand, die slechts in beperkte oplage is gedrukt.’
Groen grijpt de gelegenheid ook aan om het werk van de botanisch tekenaars van WUR in het zonnetje te zetten. In de loop der jaren heeft WUR een hele reeks tekenaars in dienst gehad. De laatste was Wil Wessel, die in 2006 met vervroegd pensioen ging. Wessel (78) is nog steeds actief en zal, net als Coppoolse, bij de opening aanwezig zijn. Resource besteedt in het maart-nummer een verhaal aan haar werk.
Het zijn wetenschappelijke tekeningen, waarbij de nadruk op detail en precisie ligt
Anneke Groen, conservator Speciale Collecties
Het werk van de Wageningse botanisch tekenaars vond veelal zijn weg in proefschriften, of werd gebruikt in het onderwijs. De tekeningen zijn in zwartwit gemaakt. ‘Die tekeningen zijn duidelijk ambachtelijk’, zegt Groen. ‘Het zijn wetenschappelijke tekeningen, waar de nadruk op detail en precisie ligt. Zodra er kleur bij komt, is er ruimte voor een vrijere hand en wordt het meer kunst.’
Kunst en ambacht
Het werk van Hoola van Nooten onderstreept die fraaie vermenging van kunst en ambacht. Veel van de Wageningse productie is overigens niet meer bij WUR. De tekeningen zijn samen met de plantencollectie naar Naturalis verkast. Maar dat geldt dus niet voor de prachtige boeken die Speciale Collecties heeft, waaronder die van Hoola van Nooten.
Beautiful Botany opent komende donderdag. Het programma met lezingen van conservator Anneke Groen en schrijver David Coppoolse begint om 15.00 uur in zaal CO221 van Forum. Door grote belangstelling is aanmelding niet meer mogelijk. Tijdens de looptijd van de expositie zullen de lezingen nog een keer worden gegeven. De datum moet nog worden vastgesteld en zal op de website van Speciale Collecties worden aangekondigd.
