Wetenschappers werken veel met cameravallen. Je kunt er zonder verstoring fauna mee in kaart brengen of bijzondere waarnemingen doen. Dat laatste overkwam de studenten Forest & Nature Conservation Edward Smits en Mark van Leeuwen. Tussen de vele honderden foto’s troffen ze plotseling een sneeuwwitte bruine agoeti (Dasyprocta variegata) aan.
De inmiddels afgestudeerde studenten deden thesis- en stage-onderzoek in het Barba Azul natuurpark in het noorden van Bolivia. WUR-alumnus Tjalle Boorsma beheert daar een gebied waar de bedreigde blauwkeelara voorkomt, legt docent Jente Ottenburghs uit. De WUR-docent en zijn collega Peter van der Sleen begeleidden de studenten en schreven het artikel over de vondst in het tijdschrift Mammalia.
Begrazing
‘Het gebied is een grote savanne met daarin losse eilandjes van bos’, vertelt Ottenbrughs. ‘Boorsma probeert er natuurbeheer te combineren met begrazing door koeien. Wij willen weten hoe de zoogdieren in het gebied daarop reageren. Met cameravallen zijn daarom gebieden zonder en met begrazing met elkaar vergeleken. De vondst van die agoeti zat verstopt in de appendix van Edwards thesis over het project.’
Kleurafwijkingen zijn genetische foutjes die sporadisch voorkomen in de natuur. Schattingen gaan uit van een kans van minder dan 2 procent bij knaagdieren, schrijft Ottenburghs in het artikel. Dat je er eentje spot is nog zeldzamer, aangezien ze meestal snel ten prooi vallen aan roofdieren. ‘Zo opvallend wit zijn, is een sterk nadeel omdat je makkelijk te vinden bent.’
De erfelijke afwijking in kwestie is overigens leucisme, heeft Ottenburghs vastgesteld. Dat was mogelijk doordat natuurfotograaf Steffen Reichle de witte agoeti ook voor zijn lens kreeg. ‘Bij leucisme zijn de ogen niet rood gekleurd. Op de eigen foto die in een donker bos is genomen, is dat niet goed te zien, maar op de foto van Reichle wel. Bij uitvergroting zie je goed dat de ogen niet rood zijn.’
Poema
Het kan natuurlijk ook dat er meerdere witte agoeti’s in het reservaat leven. Hoe dan ook is de vondst bijzonder. En mogelijk zegt het ook iets over de aanwezige populaties predatoren, zegt Ottenburghs. ‘Op alle beelden is maar een keer een poema te zien. Misschien zijn er minder predatoren, waardoor deze agoeti kan overleven. En dat kan weer te maken hebben met de aanwezigheid van koeien. Maar we hebben te weinig data om daarover iets te zeggen.’