Promotiefabriek maakt overuren

Het kalenderjaar 2023 sluit af met 359 promoties. Dat is na vorig jaar opnieuw een record. Een jaar geleden bleef de teller op 321 promoties steken. Vóór corona schommelde het aantal promoties tussen 280-300. In 2015 werd met 305 promoties een record gevestigd, dat dus vorig jaar werd gebroken. Het aantal nu ligt bijna een derde hoger dan tien jaar geleden.

Sinds 2015 stromen jaarlijks meer dan 400 nieuwe promovendi in en dat aantal stijgt nog steeds. ‘Een jaarlijkse toename is dus voorzien’, zegt Saskia de Boer van het PhD Office. ‘Maar met dit aantal van 359 promoties schiet de werkelijkheid onze jaarlijkse prognose voorbij.’ De verklaring zoekt het PhD Office onder meer in een na-ijleffect van corona.

Vertraagd

In de coronajaren 2020 en 2021 hebben volgens De Boer minder promoties plaatsgevonden dan op grond van de instroomcijfers kon worden verwacht. Die vertraagde promotietrajecten worden nu alsnog afgerond. Die verklaring sluit aan bij de ervaring van persoonlijk hoogleraar Hauke Smidt (Microbiologie). Hij leverde dit jaar met acht stuks de meeste promoties af.

Het ligt met name aan het stuwmeer dat is ontstaan door aan covid-19 gerelateerde vertragingen in het onderzoek

Hauke Smidt, persoonlijk hoogleraar Microbiologie

‘Dat is inderdaad een enorme hoeveelheid’, zegt Smidt. ‘Het ligt met name aan een stuwmeer dat de afgelopen jaren is ontstaan door aan covid-19 gerelateerde vertragingen in het onderzoek. Veel van onze vertraagde promovendi hebben er dit jaar de schouders onder gezet. Ook volgend jaar zal nog een bovengemiddeld aantal promovendi hun promotie afronden.’

Internationals

De cijfers van 2023 laten de gebruikelijke patronen zien. Internationals vormen met 68 procent de grootste groep. Dat percentage is flink hoger dan het landelijk gemiddelde van 55 procent. Vrouwen zijn met 52 procent licht in de meerderheid. Die laatste trend is overigens pas een paar jaar geleden ingezet en geldt ook landelijk.

Om niet in discussies te raken, wordt er vaak gekozen voor een embargo op het proefschrift van een half jaar tot een jaar

Saskia de Boer, PhD Office

Opmerkelijk is dat een groot deel van de proefschriften nog niet openbaar toegankelijk is. Op een derde van de 359 afgeleverde proefschriften ligt een embargo. Die proefschriften zijn via WUR Library niet online in te zien, ondanks het feit dat de verdediging in het openbaar heeft plaatsgevonden. Volgens Saskia de Boer van het PhD Office is dat een gevolg van het Open Access beleid.

Open Access

‘Als er nog papers uit het proefschrift moeten worden gepubliceerd, kan een journal een probleem hebben met online inzien’, licht zij toe. ‘Om niet in die discussies te raken, wordt er vaak gekozen voor een embargo op het proefschrift van een half jaar tot een jaar.’ Dat leidt tot de merkwaardige situatie dat Open Access in deze gevallen zorgt voor minder openheid.  

Lees ook:

Proefschriften in ‘t kort

[De Stelling] ‘ls de sociale- en milieukosten worden verrekend in de prijs zal er sneller een duurzame industrie ontstaan.’

Column Guido Camps: Iedereen professor?