Het zijn misschien wel de meest verfoeide schepselen op deze aarde. Wie heeft er, op een handjevol hard-core entomologen na, nou geen hekel aan muggen? Maar het leeft en is dus ook interessant. Vooral als je ze in beeld brengt zoals Hans Smid in zijn jongste filmpje The making of a mosquito.
Het filmpje is net uit op zijn website bugsinspace.nl, waar Smid zijn passie voor insecten, fotografie en film met het publiek deelt. Dat het vandaag World Mosquito Day is, is toeval. ‘Ik wist dat niet’, zegt Smid. Eerlijk gezegd is die internationale dag ook niet bedoeld om de mug in het zonnetje te zetten.
Nobelprijs
Integendeel, de dag vraagt aandacht voor de strijd tegen malaria. Op 20 augustus 1897 ontdekte de Schotse arts de overdracht van malaria via muggen. Hij kreeg er in 1902 de Nobelprijs voor de Geneeskunde voor. Door muggen overgedragen ziektes doden jaarlijks een miljoen mensen. De mug is daarmee het dodelijkste dier op aarde.
De leerstoelgroep Entomologie doet uitgebreid onderzoek naar de overdracht van virussen door muggen. Smid kreeg vorig jaar de opdracht delen van dat onderzoek in beeld te brengen. Dat liep enigszins uit de hand, moet hij erkennen. ‘Het werd wat groter dan gedacht.’
Al filmend zag ik dingen die ik zelf ook nog niet wist
Hans Smid, leerstoelgroep Entomologie
En zo ontstond het idee om meer te doen met al het beeldmateriaal. Met The making of a mosquito als resultaat. Het vimeofilmpje van tien minuten laat de levenscyclus van de mug zien. Van het bloedige begin tot de wording van een nieuwe mug in schitterende macrobeelden die details tonen die je met het blote niet zult zien.
Balanceren
‘Al filmend zag ik dingen die ik zelf ook niet wist’, vertelt Smid. ‘Bijvoorbeeld hoe ingenieus de nieuwe mug uit zijn cocon komt, die in het water drijft. De jonge mug mag daarbij het water niet raken. Als dat wel gebeurt, is het afgelopen en gaat-ie dood.’ Een ware balanceeract is het gevolg.
De site van Smid staat vol met foto’s en filmpjes over insecten. Het materiaal wordt gebruikt voor onderwijs en outreach naar het publiek. ‘Beeld zegt veel meer dan woorden kunnen’, weet Smid. ‘En de schoonheid van het beest mag ook gezien worden. Een mug is ook gewoon mooi.’