Hoe word je natuurbeschermer?

Idealen in de (betaalde) praktijk.
Een van de projecten waaraan Maggie Muurmans (winnaar 2009) meewerkte was het beschermen van schildpadden, hun eieren en jongen in Indonesië. Foto: David Robinson

Als WUR-student leer je geven om de natuur en het milieu, maar hoe maak je werk van je idealen en krijg je een baan waarmee je verschil kunt maken? Resource sprak drie winnaars van de Future For Nature Award, een internationale prijs voor jonge natuurbeschermers onder de 35 jaar. Welke adviezen hebben zij voor studenten? ‘Volharding is de sleutel.’

Betaald werk vinden als natuurbeschermer gaat meestal niet zonder slag of stoot. Het vraagt doorzettingsvermogen en de moed om niet de gebaande paden op te gaan. Maggie Muurmans, winnaar in 2009 (zie kader): ‘Ik heb nooit een loopbaanplan gemaakt. Ik zeg gewoon overal ‘ja’ tegen, betaald of onbetaald, als het werk maar verschil maakt. En zodra het mij niet langer aanspreekt, stop ik ermee.’

Tjalle Boorsma, winnaar in 2020 (zie kader), houdt er een soortgelijke aanpak op na. Na zijn studie Bos- en Natuurbeheer bij WUR wilde hij niet aan de slag als onderzoeker of in het bedrijfsleven. Maar wat dan wel? ‘Ik begon gewoon overal aan te ‘proeven’. Ik had wel een rode draad in die zoektocht: iets met vogels, iets in de tropen, iets met natuurbescherming. Ik verhuisde naar Bolivia en solliciteerde drie maanden lang bij ngo’s.’ Uiteindelijk werd Boorsma aangenomen bij de Asociación Armonía, waar hij gedurende vier maanden salaris kreeg. Daarna moest hij zelf geld zien in te zamelen om zijn salaris te betalen. ‘Volharding is de sleutel. Heb geduld en vertrouwen dat je er wel komt.’

Creëer je eigen baan

Er is veel werk te verzetten op het gebied van natuurbescherming, maar er is weinig financiële ruimte. Hoe kom je aan geld? Wees vooral niet bang om met je eigen idee aan de slag te gaan, adviseert Charudutt Mishra, winnaar in 2008 (zie kader): ‘Geen stap is te klein, of je nu slaagt of niet, je leert altijd. Ik begon met een project in een klein dorpje om conflicten tussen vee en sneeuwpanter te beperken.’

Ook Muurmans creëerde haar eigen baan. Ze begon bij een dierentuin in Engeland, waar ze mensen opleidde in de zorg voor met uitsterven bedreigde diersoorten. Maar er knaagde iets: waarom werken in een dierentuin, terwijl er in het wild dieren uitsterven? ‘Ik voelde de behoefte om meer te doen. Nadat ik als vrijwilliger had gewerkt in Costa Rica en Nicaragua, verhuisde ik naar Indonesië om een strand vol broedende zeeschildpadden te helpen beschermen. Ik bleef er zeven jaar en startte het project Yayasan Pulau Banyak op waarmee ik de prijs won. Ik vroeg financiering aan en betaalde mijn eigen salaris.’

Bouw een netwerk op

Om zo ver te kunnen komen, helpt het een groot netwerk te hebben. Muurmans bouwde dat al op tijdens haar studie. Boorsma ging actief met een netwerk aan de slag toen hij de baan in Bolivia kreeg. Voordat-ie begon, keerde hij kort terug naar Nederland en bezocht de kantoren van het Wereldnatuurfonds WWF, de internationale natuurorganisatie IUCN en Birdlife International om over zijn plannen voor bescherming van bedreigde vogels te vertellen. In 2018 was hij te gast bij het radioprogramma Vroege Vogels. ‘De directeur van Birdlife hoorde mij daar en vroeg rond of iemand mij kende. Ja dus. Hij nodigde mij uit voor een gesprek en vroeg hoe hij kon helpen.’ 

Houd ook van mensen

Hoewel ‘iets betekenen voor dieren’ waarschijnlijk je primaire drijfveer is om te kiezen voor een loopbaan in de natuurbescherming, krijg je vooral te maken met mensen. En dat moet je leuk vinden. ‘De mens is een belangrijke component in natuurbescherming’, zegt Muurmans. ‘Alleen door met iedereen in gesprek te gaan, ook met diegenen die er andere standpunten op na houden, krijg je wederzijds begrip en kun je gezamenlijke doelen bepalen.’ Bovendien is het noodzakelijk als je wilt dat je onderzoek vertaald wordt naar beleid, aldus Mishra: ‘Je moet echt het lab uit en in gesprek met gemeenschappen en overheden. Voor mijn PhD bestudeerde ik sneeuwpanters en hun prooi in de Himalaya. Ik verbleef in een bergdorp en zag met welke problemen de mensen geconfronteerd werden. Dat motiveerde mij om in actie te komen. Met de lokale gemeenschap zette ik een begrazingsvrij gebied op waar het vee niet kan komen en sneeuwpanter, blauw schaap en steenbok vrij spel hebben. En na mijn promotie hielp ik met een gemeenschappelijke verzekering om de schade aan het vee door panters te compenseren.’

Kijk verder

Werken in de natuurbescherming is vaak een roeping en dat kan voor problemen zorgen. Voor je het weet, ben je alleen maar aan het werk. ‘Dit werk is mijn leven. Collega’s zijn ook goede vrienden’, zegt Boorsma. ‘Mijn tip: doe dingen naast je werk, zoek hobby’s, investeer in sociale contacten.’ Ook Mishra pakt het op die manier aan. Het maakt hem veerkrachtiger. ‘Natuurbescherming kent weinig successen en veel tegenslagen. Om positief te blijven helpt het mij om te sporten en onderzoek te doen – een creatief proces. En ik schrijf graag artikelen.’

Future For Nature Academy
De Future For Nature Academy brengt studenten in Nederland, natuurbeschermers en prijswinnaars met elkaar in contact. De Academy is in 2016 opgericht door Ignas Heitkönig, universitair docent bij Wildlife Ecology and Conservation en Rascha Nuijten (destijds PhD-student bij NIOO, thans directeur van de Future For Nature Foundation). De organisatie helpt studenten met het opbouwen van een professioneel netwerk en organiseert jaarlijks veel lezingen, workshops, excursies en discussies door het land.

Maggie Muurmans (winnaar 2009)
Carrière: oprichter Yayasan Pulau Banyak; co-initiator van Ocean Connect Inc.; promovendus en onderzoeker bij Griffith University; senior executive bij een gemeenschapsorganisatie. Standplaats: Australië. Onderwerp: mariene bescherming en citizen science.

Tjalle Boorsma (winnaar 2020)
Carrière: directeur natuurbescherming bij Asociación Armonía. Standplaats: Bolivia. Onderwerp: met uitsterven bedreigde vogels zoals de blauwkeelara.

Charudutt Mishra (winnaar 2008)
Carrière: directeur wetenschap en natuurbescherming en algemeen director van de Snow Leopard Trust; co-initiator van de Nature Conservation Foundation India. Standplaats: India, tevens actief in de VS en in Aziatische landen waar de sneeuwpanter voorkomt. Onderwerp: sneeuwpanter in Azië.

Lees ook:

Leave a Reply


Je moet inloggen om een comment te plaatsen.