Analyse toonde twee clusters van besmettingen in de Gelderse Vallei. Foto Laura Adai/Unsplash ‘Het vogelgriepvirus dat rondgaat in de Gelderse Vallei, dat is het horrorscenario’, zei vogelgriepexpert Nancy Beerens van Wageningen Bioveterinary Research (WBVR) vorige week in de Volkskrant. Dat zo gevreesde vooruitzicht komt dichterbij nu de recente analyse van het instituut wijst op besmetting tussen bedrijven onderling bij de recente vogelgriepmeldingen in Lunteren en omgeving.
Om inzicht te krijgen in de herkomst van de besmettingen analyseert Wageningen Bioveterinary Research in opdracht van de rijksoverheid de genetische code van de hoogpathogene H5N1 vogelgriepvirussen die op de pluimveebedrijven worden gevonden. De eerdere vogelgriepuitbraken van dit seizoen bleken vrijwel allemaal herleidbaar tot aparte besmettingen via wilde vogels.
De genetische analyse van de recente besmettingen in de Gelderse Vallei liet echter iets anders zien: twee clusters van besmettingen, waarbinnen de virussen zeer nauw verwant zijn aan elkaar. ‘Waarschijnlijk zijn er dus twee bedrijven besmet geraakt door wilde vogels, waarna het virus zich naar bedrijven in de nabije omgeving heeft weten te verspreiden’, zegt Beerens, hoofd van het Nederlands Referentie Laboratorium voor Aviaire Influenza bij WBVR.
Alle hens aan dek
‘Het horrorscenario is dat het vogelgriepvirus nu verder “wandelt” vanaf de besmette bedrijven’, aldus Beerens. Daarom worden pluimveebedrijven binnen een kilometer van de uitbraken preventief geruimd. Pluimveebedrijven binnen een straal van drie kilometer – in deze pluimveedichte regio zijn dat er tientallen – worden allemaal bemonsterd door de voedsel- en warenautoriteit NVWA en onderzocht door het WBVR-laboratorium in Lelystad. Dat betekent alle hens aan dek, beaamt Beerens. ‘Koningsdag of weekend bestaan nu even niet voor ons; de analyses van de monsters moeten de volgende werkdag klaar zijn.’
Naburige bedrijven
Beerens hoopt vurig dat het lukt om met de twee aangewezen ‘ringen’ de verdere verspreiding van het virus te stoppen. ‘Dan moeten er evengoed heel veel dieren worden geruimd, maar hopelijk blijft het dan daartoe beperkt.’ Dat ruimen gebeurt overigens met extra grote omzichtigheid, want het vogelgriepvirus is in staat zich over korte afstanden via stofdeeltjes of veertjes naar naburige bedrijven te verspreiden. Dat is een risico in een gebied waar de pluimveebedrijven zó bovenop elkaar zitten. ‘Vaak blijft onduidelijk hoe de verspreiding precies tot stand is gekomen; het virus kan meeliften met mensen, materialen, stofdeeltjes en bijvoorbeeld knaagdieren.’
Incubatietijd
Met een incubatietijd van ruim een week blijft het nog tot na het weekend spannend, aldus Beerens. ‘De afgelopen drie dagen was het rustig qua nieuwe meldingen. We hoopten dat dat zo zou blijven. Helaas is gisteravond alweer een nieuwe uitbraak geconstateerd.’
