Foto: Willem Andrée Tekst: Roelof Kleis, Tessa Louwerens, Albert Sikkema
Ivonne Rietjens Hoogleraar Toxicologie en tevens commissaris bij voedingsbedrijf Wessanen
| ‘Een commissariaat bij een bedrijf doe je vooral voor jezelf. Je komt in een andere omgeving, wordt uitgedaagd en ziet hoe het bedrijfsleven functioneert. We hoeven niet te twijfelen aan de integriteit van Fresco; er zal geen sprake zijn van vermenging van belangen. Maar je hebt ook de schijn van belangenverstrengeling, en daar moet je extra voorzichtig mee zijn.’ |
Bert Lotz Teamleider Toegepaste Ecologie bij Wageningen Plant Research
| ‘Ik ben trots op onze organisatie en haar duidelijke missie. Ik denk dat we deze missie goed invullen door betrouwbaar, onafhankelijk onderzoek te doen, in sterke interactie met de samenleving. Boegbeeld Louise geeft daar goed leiding aan. Ik vind dit commissariaat een verrassende stap. Waarom zou je je als boegbeeld van WUR zo sterk verbinden aan één specifieke multinational? Dat roept allerlei vragen op, onder andere over je onafhankelijkheid. En waarom Syngenta en bijvoorbeeld niet concurrent Bayer? Dit is denk ik, zeker als boegbeeld van WUR, iets waar je buiten moet blijven. We werken breed over de hele samenleving. Ik onderzoek mogelijkheden om agrosystemen te verduurzamen met bijvoorbeeld nieuwe veredelingstechnieken, en ik blijf zelf graag op afstand van individuele multinationals. Dit geeft mij de ruimte om onbevangen op te treden richting overheid, ngo’s, het bedrijfsleven en het publiek.’ |
Jeroen Candel Universitair docent Bestuurskunde
| ‘Als wetenschapper sta ik voor een open wetenschappelijk debat en ik vind het de taak van het bestuur om dat te faciliteren. De geloofwaardigheid van de wetenschap staat al onder druk. Het is daarom extra belangrijk zuiver en integer te zijn en je onafhankelijke positie te waarborgen. Door als bestuurder dit soort posities in te nemen, wordt WUR in het publieke debat geïdentificeerd met een bepaalde stellingname. Zelfs als je als bestuurder denkt dat je onafhankelijk bent, schaadt dit naar buiten toe je geloofwaardigheid. Als bestuurder van een universiteit kun je geen nevenfuncties hebben bij organisaties met een privaat belang, welke dan ook. Dan worden we niet meer serieus genomen.’ |
Laurie van Reemst Onderzoeker bij Wageningen Environmental Research
| ‘De schijn van belangenverstrengeling lijkt mij, vooral in haar positie, schadelijk. WUR wordt vaak beschuldigd van een te sterke verwevenheid met het bedrijfsleven. Zie bijvoorbeeld de discussie over de bijensterfte en de relatie met Bayer. Voor mij is de vraag vooral wat haar échte beweegreden is. Hoeveel geld krijgt ze ervoor en hoe wil ze haar functie als gezicht van WUR inzetten? Hoe kan ze haar rollen gescheiden houden? Het zou goed zijn als daar meer openheid over zou komen.’ |
Peter Jongebloed Projectmanager Corporate Strategy & Accounts
| ‘Ik zit er een beetje dubbel in. Het is op zich een goede zaak dat Fresco als onafhankelijk expert bij zo’n bedrijf terechtkomt, om zo bij te dragen aan de transitie naar een duurzamere landbouw en voedselproductie. Dit past bij WUR, waar we niet in een ivoren toren blijven zitten, maar voortdurend in dialoog zijn met de diverse stakeholders in ons domein. Dat doen we onder andere via publiek-private onderzoeksprojecten, via maatschappelijk debat en als adviseur. Alleen door co-creatie kom je tot transities en impact. Aan de andere kant kan Fresco met deze benoeming de indruk wekken dat ze zich voor het karretje laat spannen van een groot bedrijf. Maar ik ben er van overtuigd dat zij sterk genoeg in haar schoenen staat om daarbij een onafhankelijke positie in te nemen.’ |
Thom Kuijper Persoonlijk hoogleraar Bodembiologie
| ‘Het voorzitterschap van het college van bestuur van Wageningen University verdraagt zich niet met een commissariaat bij Syngenta. En daarbij gaat het niet om Syngenta; bij Greenpeace kan het net zomin. De stelling gaat ook niet over de integriteit van Louise Fresco; die staat voor mij buiten de discussie. De essentie is dat je functies combineert die niet verenigbaar zijn. In de academische gemeenschap wordt volop gediscussieerd over de rol van bedrijven als Syngenta bij de verduurzaming van de landbouw. Die gemeenschap moet weten dat de diversiteit aan visies zich in vrijheid kan ontwikkelen. Een hoogleraar zaadveredeling zou wel commissaris kunnen worden vanuit haar of zijn expertise, maar een collegevoorzitter niet. Het zou toch ook raar zijn als premier Mark Rutte commissaris zou worden bij een bedrijf? Zo vind ik ook dat Fresco geen columns in het NRC moet schrijven. Zij schrijft die expliciet als collegevoorzitter. Als dat voorzitterschap een relevant argument is, moet ze die columns niet schrijven. En als die functie niet relevant is, moet ze die in de krant weglaten.’ |
Louise Fresco Voorzitter van de raad van bestuur van Wageningen University & Research
| In Resource van 18 april: ‘Het blijft ons doel als WUR onze inzichten ook ten goede te laten komen aan invloedrijke organisaties, die serieus werk maken van duurzame oplossingen in de voedselproductie. Door een dergelijke samenwerking kunnen echt grote slagen gemaakt worden en dat is hard nodig.’ In het Financieele Dagblad van 27 mei: ‘Het zou slecht zijn als ik niet zou durven om met de private sector samen te werken. Bedrijven hebben onafhankelijke denkers nodig. Ik heb bewezen dat ik dat ben. Ik ben geen onderdeel van Syngenta. Ik begeleid Syngenta (…). Ik wil het verschil maken door de voedselvoorziening van de wereld duurzamer te maken. Daarvoor is wetenschap nodig en Syngenta werkt op basis van wetenschap.’ |