[De Neus] ‘Rib-free’ varken in de maak

Wie de komende kerst spareribs op het menu heeft staan, zal het herkennen: de ribben tussen het vlees maken het eten van spareribs onhandig en onsmakelijk. Kluiven, vieze handen, vlees dat je niet goed van de ribben afkrijgt.

Onderzoekers van WUR werken aan een oplossing. Verschillende vakgroepen en bedrijven slaan de handen ineen om een ribloos varken te maken in een groots EU-project onder de naam Spare the Rib (Supporting Porcines with ARtificial intElligence THrough Evidence-based RIgid Biomimicry).

De EU roemt het project om zijn eenvoud en het team om zijn doortastendheid. ‘Het lijkt misschien simpel, maar de sparerib is een complex lichaamsdeel van het varken’, zegt projectleider Henk Beenmerg. ‘De rib geeft stevigheid en wordt al vroeg in de ontwikkeling van de big aangelegd. Om de aanleg van die ribben te stoppen, moesten we samenwerken met genetici.’

Die samenwerking bleek vruchtbaar. Dierveredelaar Dries Klauwvoet: ‘Uiteindelijk wisten we een mutantbig te maken waar de belangrijkste genen voor ribben uit het DNA zijn geknipt.’ De stevigheid van de ribben moest men echter wel vervangen, om de ademhaling van het varken te regelen. Daarvoor schoven de robotica-mensen van de TU Delft aan. Door stalen frames aan de borstwand van het varken te bevestigen die gestuurd worden vanuit een kleine computer op de rug, kunnen de dieren ongeremd ademen. ‘Het is een knap staaltje machinelearning’, vertelt Beenmerg. ‘Bovendien kan men het frame direct koppelen aan de vleeshaken in het abattoir.’

Toch zijn er ook kritische geluiden. ‘We hebben zorgen over het dierenwelzijn van deze robo-pig’, zegt Magda Pluis van stichting Troetel Dier. Niet nodig, vindt Beenmerg: ‘De frames zijn bevestigd aan rails bovenin de stal, waardoor de dieren niet door de pootjes zakken.’ In overleg met Troetel Dier hebben de onderzoekers een digital twin gemaakt en camera’s opgehangen in de stal. Die leverden big data op. Beenmerg: ‘Zowel de digital twin als de cameradata laten zien dat de varkens geen klachten hebben zoals gewrichtspijn, door de poten zakken en dergelijke. De mate van ongerief is daarmee zeer gering.’

Al met al kan gesproken worden van een nieuwe stap in de veehouderij. Door de nieuwe technologieën zijn de dieren beter dan ooit tevoren aan te passen aan de wensen van de consument, zonder dat welzijn en duurzaamheid in het geding komen. ‘Het mooie aan dit varken is, dat het vlees van even goede kwaliteit blijft’, aldus Beenmerg. ‘Het is dezelfde hap, maar dan zonder het ongemak van die botjes.’

Lees ook:

[De Neus] 1-aprilgrappen voortaan vroeger

[De Neus] WURturing Minds, WURking on the Future

[De Neus] Station krijgt nieuwe naam