Han Lindeboom bij de start van zijn afscheidsrede. © Cecile Leuverink
De mariene ecoloog zwaait officieel af, maar Wageningen is echter nog niet van Han Lindeboom af. ‘Ik heb nog zeven PhD studenten, dus dat gaat nog wel een jaar of drie door. En daarbij hou ik een gastenbureautje aan WUR. Ik ga dus niet achter de geraniums zitten. Er staan bij mij trouwens cactussen voor het raam.’
Een heel licht accent verraadt dat de wortels van Lindeboom diep in het oosten van het land liggen, terwijl hij toch al dertig jaar aan en op en in zee werkzaam is. Vandaag gaat hij met emeritaat. Ter gelegenheid daarvan is er een symposium georganiseerd waar, onder andere, gesproken wordt over de belangrijke rol die de Noordzee gaat spelen bij de energie- en voedseltransitie.
Parallelle aanpak
Het is niet alleen een feestje. Zijn afscheid gaat gepaard met een boodschap van de kersverse AOW-er. ‘Wij staan voor drie grote transities en die moeten wat mij betreft tegelijkertijd in gang gezet worden.’ Er zullen de komende jaren belangrijke besluiten worden genomen over duurzame energie, landbouw op zee en hoe die menselijke activiteiten in balans zijn met de ecologische waarde die de Noordzee heeft.
Duurzame kwekers
‘Er komen grote windmolenparken’, zegt Lindeboom. ‘Misschien wel tot 25 procent van het totale oppervlak van het Nederlandse deel van de Noordzee. Tegelijkertijd moeten we constateren dat er weinig vis meer uit dat deel van de zee te halen valt. Dus moeten we actief gaan kweken.’ Lindeboom doelt dan niet op viskweek, zoals in Noorwegen met grote kooien in zee. ‘Van de klassieke visserij, zeg maar de jager-verzamelaar, moeten we een meer duurzame voedselproductie op zee ontwikkelen, bijvoorbeeld middels aquacultuur.’ Lindeboom ziet mogelijkheden voor de kweek van mosselen, kreeften, krabben, oesters en zeewier, tussen de windmolenparken.
Gesloten
Volgens Lindeboom leven wij in het Antropoceen, waarin het klimaat en de atmosfeer de gevolgen ondervinden van menselijke activiteit. Hij pleit voor mariene reservaten die groot genoeg zijn om de biodiversiteit en zeebodemintegriteit te beschermen, gebieden die het hele jaar gesloten zijn voor alle bodemberoering. ‘Kijk, wij stellen wel de randvoorwaarden, want die grote windmolenparken hebben natuurlijk invloed op de rest van de Noordzee. Maar vervolgens moet je die natuurgebieden op zee niet op soortniveau gaan vasttimmeren met ecosysteemdoelen, zoals Natura 2000, want uiteindelijk is de natuur niet stuurbaar.’ De grote wens van Lindeboom is dat de komende generatie kan zeggen dat de Noordzee weer in balans is met ruime voor natuur en voor menselijk gebruik.
Het afscheidssymposium van Han Lindeboom vindt vanmiddag plaats in het Koninklijke Instituut voor de Marine in Den Helder. Het symposium is alleen toegankelijk voor genodigden.