© Shutterstock
Het nieuwe eiwit heet ThermoCas9. ‘Thermo’ verwijst naar de hittebestendigheid en ‘Cas9’ verwijst naar het bacteriële eiwit dat nu wordt toegepast in de CRISPR-Cas technologie, waarmee stukken DNA heel precies kunnen worden aangepast. ‘Met het nieuwe hittebestendige eiwit is het mogelijk om het DNA van thermofiele bacteriën, die leven bij hoge temperaturen, aan te passen, vertelt John van der Oost, hoogleraar Microbiologie bij WUR. ‘Voorheen was dit erg lastig.’
Efficiënter
Daarmee kunnen de hittebestendige bacteriën worden aangepast voor toepassing in biotechnologische processen, bijvoorbeeld voor het maken van bioplastics. Van Der Oost: ‘Veel bacteriën die daar nu voor worden gebruikt, kunnen niet tegen hogere temperaturen. Omdat bacteriën tijdens hun groei veel warmte produceren, moeten de reactoren gekoeld worden. Als je hittebestendige bacteriën gebruikt dan hoeft dat niet en dat scheelt geld, en bovendien verlopen bepaalde processen ook efficiënter bij hogere temperaturen.’
Het nieuwe eiwit is stabieler en kan beter tegen ruigere condities
John van der Oost
Het nieuwe eiwit kan ook worden toegepast in de geneeskunde, vertelt Van Der Oost. Bijvoorbeeld voor immuuntherapie. ‘Nu wordt het Cas9 eiwit van een ‘gewone bacterie’ gebruikt om de immuuncellen aan te passen, zodat ze kanker cellen aanvallen. Het nieuwe eiwit is stabieler en kan beter tegen ruigere condities. Daardoor gaat het minder snel stuk en blijft het langer werkzaam. We zijn nu aan het kijken of het daadwerkelijk beter werkt dan het standaard Cas9 eiwit.’
Composthoop
De Wageningse onderzoekers van Microbiologie ontdekten het ThermoCas9 eiwit toen ze in de composthoop op zoek waren naar bacteriën die bij hogere temperaturen plantaardig afval kunnen afbreken. Zo’n composthoop is een plek waar van nature veel thermofiele bacteriën voorkomen, want daar kan de temperatuur, net als in een reactor, tot wel 70 graden Celcius oplopen. ‘We gaan nu verder onderzoeken hoe we het eiwit kunnen gebruiken om hittebestendige bacteriën aan te passen’, zegt Van der Oost.
Daarnaast is hij ook nieuwsgierig naar andere hittebestendige bacteriën en of die misschien nog betere eiwitten bevatten. ‘We hebben bijvoorbeeld veel contact met onderzoekers die gegevens verzamelen over bacteriën die leven in de geisers van Yellowstone National Park in de Verenigde Staten.’
Lees ook eens:
Honderd jaar Wageningse microbiologie
CRISPR-technologie kan octrooiwetgeving beïnvloeden
Gummen in de genen