Bemanningsleden Peter Zaaijer en Hans Tap (met visje) van de IJM8 met onderzoeker Bram Couperus (rechts) © Oscar Bos/ Wageningen Marine Research
Het visje werd gevangen op 8 augustus, vlak voor de Nederlandse kust, even ten zuiden van de Maasvlakte. Hans Tap, opvarende van de IJM 8, bracht het 15 centimeter grote visje naar Wageningen Marine Research. Couperus en een collega doken vervolgens in de veldgidsen van het Noordoost-Atlantische gebied en de Middellandse zee om het beestje te identificeren.
Aanvankelijk vergeefs. Ook collega’s in de Verenigde Staten en Australië konden hen niet verder helpen. Vastberaden om een naam bij dit visje te vinden, spitte Couperus systematisch door Fishbase, een databank met informatie over alle vissoorten ter wereld. ‘Het was echt zoeken naar een speld in een hooiberg, zeker omdat dit visje nu niet bepaald in het oog springt. Maar ik had heel veel geluk, want binnen een half uur had ik de afbeelding gevonden!’ En toen had het beestje eindelijk een naam: de Indian driftfish, onder wetenschappers beter bekend als Ariomma indicum, een familie van baarsachtigen.
De Indian driftfish ©Oscar Bos Wageningen Marine Research
Hoe het visje in de Noordzee terecht is gekomen, is een raadsel. Couperus: ‘Als het met klimaatverandering te maken heeft, dan zou je verwachten dat er meer meldingen zouden zijn, bijvoorbeeld langs de Afrikaanse Westkust. Maar dit is de eerste waarneming in het Atlantische gebied. Het visje kan in theorie via ballastwater zijn meegekomen. Maar het dier was al 15 centimeter. Dat zou betekenen dat het in ieder geval de winter in de Noordzee heeft overleeft of als volwassen dier in het ballastwater is meegekomen. Beiden vind ik niet heel aannemelijk.’
Omdat het visje nog geen Nederlandse naam had, kreeg Couperus de vraag of hij er één wilde verzinnen. ‘In Australië noemen ze het een Eyebrow fish en inderdaad, als ik goed kijk zie ik wel iets van een richel boven het oog. Maar uiteindelijk is de Engelse naam Indian driftfish het meest geaccepteerd dus ben ik gegaan voor Indische driftvis. En dan wordt dit specifieke exemplaar dus “Drifty”.’
Het visje is inmiddels geconserveerd en zal naar het Naturalis Biodiversity Center in Leiden worden gebracht. Ook is er een stukje van de borstvin verzameld voor DNA-analyse om de soort te bevestigen. Mogelijk kan hiermee ook de herkomst van het visje worden bepaald.