In vloerbedekking zit veel kunststof en dus aardolie verwerkt. Dat geldt ook voor de coatings die de ondergrond vormen voor de vezels van het tapijt. Het Belgische chemische bedrijf EOC maakt (onder andere) die coatings voor de tapijtindustrie. In een poging de coating duurzamer te maken, werden de onderzoekers van Wageningen Food & Biobased Research ingeschakeld.
Waar het om gaat, legt projectleider Wim Mulder (F&BR) uit, is een deel van de ‘aardolie’ in die tapijtlijm (polystyreenbutadieen) te vervangen door natuurlijke producten. EOC had dat zelf ook al geprobeerd, maar kwam er niet uit. ‘Ze hebben het bijvoorbeeld met zetmeel geprobeerd, met cellulose-extracten en met verschillende eiwitbronnen. Eiwit bezit goede lijmeigenschappen. Denk maar aan de lijm op etiketten, die gemaakt is op basis van caseine.’
Visceus
Het probleem waar EOC tegenaan liep was de stroperigheid van de lijm. De coating werd te visceus en dus niet bruikbaar. Mulder en zijn collega’s wisten daar wél raad mee. ‘Wij hebben ervaring met dat probleem. We wisten wat er ten grondslag ligt aan die gelvorming. Dat komt doordat de eiwitten die gebruikt worden al een behandeling hebben ondergaan. Een deel van de eiwitten is daardoor gedenatureerd. Daar moet je dus iets aan doen.’
Dit is de proof of principle. Een vervolgstap zou kunnen zijn eiwitten uit reststromen te gebruiken
Wim Mulder
Mulder lukte het de eiwitfragmenten chemisch zo te veranderen dat ze wel het gewenste gedrag vertoonden in de coating. Daartoe werden zowel de grootte van de eiwitfragmenten als de ladingsverdeling op het eiwit veranderd. Het resultaat was een bruikbare coating waarbij tot eenvijfde van het materiaal is vervangen door eiwitten. In dit geval voedingseiwitten als gelatine, caseine en soja. Mulder: ‘Dit is de proof of principle. Een vervolgstap zou zijn eiwitten uit reststromen te gebruiken zoals bermgroen of bietenblad of zij-stromen uit de olie-industrie.’
Geduld
Maar wie een tapijtje met groenlabel wil leggen, moet nog wel even geduld hebben. EOC heeft de techniek volgens Mulder voorlopig op de plank gelegd. ‘De investeringsfocus van het bedrijf is elders gelegd.’ Een vervolgstudie met topsectorfinanciering ging om die reden niet door.