Wetenschap
Natuur & milieu

Proef moet uitstoot ammoniak verlagen

Komende donderdag start de Proeftuin Natura 2000 in het Groene Hart. Daarin zoeken melkveehouders met adviseurs en Wageningse onderzoekers naar verlaging van de ammoniakemissie in het veenweidegebied. Bennie van der Fels en Gerard Migchels van Livestock Research komen met tips.
Albert Sikkema

LTO Noord wil de ammoniakuitstoot op melkveebedrijven in het Groene Hart fors reduceren. Zo’n verlaging is goed voor de biodiversiteit en waterkwaliteit in de omringende natuurgebieden, maar kan ook ruimte bieden voor ontwikkeling van melkveebedrijven. Daarbij speelt ook een specifiek veenweideprobleem: met het inklinkende veen en de bodemdaling komen broeikasgassen vrij. Die problemen wil Wageningen UR oplossen met behulp van maatregelen op en rond het boerenbedrijf

Stikstof

Om de ammoniakuitstoot te reduceren, moet de veehouder de stikstofkringloop op het bedrijf goed in beeld krijgen. Hoe minder stikstof het bedrijf binnen komt met aangekocht veevoer, des te minder er in de vorm van ammoniak verloren kan gaan, doceert Van der Fels. Meer stikstof benutten van de eigen gewassen is dus een belangrijke maatregel. Verder kan hij maatregelen in de stal nemen, zoals mestscheiding , isolatie van het dak, natuurlijke ventilatie met behulp van groene doeken en aangepaste vloeren die allemaal de emissie verlagen. Bovendien helpt weidegang, want een koe in de wei zorgt voor veel minder ammoniak dan een koe op stal. Drijfmest, de mix van vaste mest en urine, is de belangrijkste bron van ammoniak. ‘Koeien maken geen drijfmest, die ontstaat in de stal’, aldus Van der Fels.

Drainage

In het veenweidegebied kunnen de veehouders aanvullende maatregelen nemen om de ammoniakuitstoot te verlagen. Ze kunnen ander gras inzaaien dat minder stikstof opneemt, zodat de koeien gras eten dat beter benut wordt en minder stikstof in de urine uitscheiden. Ook kunnen ze het grondwaterpeil verhogen met drainage, waardoor er minder organische stof in de bodem mineraliseert en de CO2-uitstoot (geen ammoniak) vermindert. En ze kunnen de stikstofrijke bagger die de boeren jaarlijks uit de sloten halen, beter in het voorjaar op het land brengen dan in de zomer, omdat dan meer stikstof door de planten kan worden opgenomen.

Reductie

Migchels deed eerder een praktijkproef in Overijssel. Hij denkt dat de boeren een ammoniak-reductie van 25 procent in drie jaar tijd kunnen halen. ‘Boeren moeten leren hoe de grondstofstromen op hun bedrijf lopen. Vaak snappen intensieve boeren dat beter dan extensieve boeren, omdat ze scherp sturen op het rantsoen. Met minder stikstof in het voer kunnen ze al zo’n 20 procent reductie bereiken. Ook onbeperkte weidegang kan leiden tot een ammoniakreductie van 20 procent, maar je mag de invloed van beide maatregelen niet optellen.’ Belangrijk element in het onderzoek is ook hoe de melkveehouders kunnen verdienen aan deze milieuvriendelijker landbouw, zegt Migchels.

Livestock Research gaat nu aan de slag met tien melkveehouders in het Veenweiden Innovatie Centrum (VIC) in Zegveld. Naast LTO Noord en VIC Zegveld zitten ook PPP Agro Advies en het Louis Bolk Instituut in een programmateam. Het programma wordt financieel mogelijk gemaakt door het ministerie van EZ, provincie Zuid-Holland en LTO Noord. De Proeftuin Veenweiden Natura 2000 start op 30 juni met een symposium.

Leave a Reply


Je moet inloggen om een comment te plaatsen.