Bij de opening van het academisch jaar (OAJ) gisteren werd zowel binnen als buiten Omnia actie gevoerd. Hoewel één actievoerder onzachtzinnig uit Omnia werd verwijderd, verliepen de protesten over het algemeen ordentelijk. Bij OAJ-protesten in Eindhoven en Amsterdam was dat anders; daar kwam de politie er zelfs aan te pas.
Het protest buiten bij Omnia was vooraf aangekondigd. Onderaan de lange betonnen trap maakten zo’n vijftig actievoerders van Wageningen4Palestine luidkeels duidelijk waarom WUR volgens hen de banden zou moeten verbreken met Israëlische universiteiten. Ze scandeerden leuzen, deelden pamfletten uit aan de OAJ-bezoekers en toonden grote foto’s van de gruwelen in Gaza, cynisch voorzien van het bekende WUR-credo ‘For quality of life’ en het thema van deze 2025-editie van de OAJ, ‘Food for health: what really works’.
Van een blokkade was geen sprake, al oogde het van afstand soms wel zo. Maar OAJ-bezoekers konden tussen de actievoerders door gewoon de Omnia-trap op.
Bezuinigingen

Bij de andere Omnia-ingang, meer verscholen aan de zijkant, ageerden vertegenwoordigers en leden van de vakbonden tegen de landelijke onderwijsbezuinigingen en de manier waarop WUR de broekriem aantrekt. Qua kabaal en qua aantal actievoerders sneeuwde hun protest een beetje onder door het Wageningen4Palestine-protest. Maar in aanloop naar de verkiezingen komen er nog wel meer anti-bezuinigingsprotesten, verwacht FNV-vakbondsfunctionaris Annelies Coppelmans. ‘Sowieso komt er nog een landelijke actie, en misschien ook nog wel een specifiek Wagenings protest. De actiebereidheid is in ieder geval hoog.’
Onderbrekingen binnen
Ook binnen in Omnia werd actiegevoerd. Kort voordat bestuursvoorzitter Sjoukje Heimovaara wilde beginnen aan haar speech, stapte een van de bekendere gezichten van Wageningen4Palestine naar voren, labmedewerker Livio Carlucci. Hoewel onaangekondigd kreeg hij toch de gelegenheid om zijn statement te maken.
Zijn kritiek was niet mals. ‘Hoe durft WUR een OAJ-opening te wijden aan food & health, terwijl glashelder is dat Israël verhongering inzet als wapen? Hoe kunnen we erop vertrouwen dat WUR goede oplossingen heeft voor voedsel, landbouw en leefomgeving als de universiteit geen problemen lijkt te hebben met partners die mensen laten verhongeren?’
Toch een beetje erkenning?
Die spreekruimte werd niet gegund aan de student die even later opstond tijdens Heimovaara’s speech. Hij onderbrak haar toen ze stelde dat ‘honger níet komt doordat er onvoldoende voedsel geproduceerd kan worden, maar door mismanagement en conflicten’. Hij riep onder meer dat ‘niet meer valt te ontkennen dat WUR medeplichtig is aan genocide; we wéten dat Israëlische universiteiten direct gelinkt zijn aan het leger’.
Juist op dat moment in haar speech sneed Heimovaara, lastig te verstaan door de interruptie, dat beladen onderwerp aan. Ze zei: ‘We weten dat honger in sommige conflicten zelfs wordt ingezet als oorlogswapen, om specifieke bevolkingsgroepen te laten verhongeren. En we kennen maar al te goed de voorbeelden uit Sudan, Gaza, Tibet en Jemen, zoals gedocumenteerd door de Verenigde Naties en verschillende andere instanties. Deze afschuwelijke misdaden moeten stoppen! Daar zijn we het over eens. Maar we verschillen van mening over de rol van de universiteit daarbij.’

Die laatste zinnen heeft de actievoerende student waarschijnlijk niet meer gehoord; hij werd door twee beveiligers terug in z’n stoel gedrukt en even later onzachtzinnig uit de zaal verwijderd toen hij zich niet het zwijgen liet opleggen. Buiten maakte hij een ontdane indruk.
Niet op zichzelf
Het protest in en om Omnia staat niet op zichzelf. Bij de opening van het academisch jaar aan de Universiteit Twente werd de toespraak van premier Dick Schoof, op wiens komst vooraf al veel kritiek was, ruw verstoord. In Eindhoven, waar demissionair defensie-minister Brekelmans was uitgenodigd om te spreken, kwam zelfs de politie eraan te pas om actievoerders te verwijderen. Bij de protesten aan de Universiteit van Amsterdam kwam de politie eveneens in actie. Daar lastte rector magnificus Peter-Paul Verbeek de plechtigheid na aanhoudende protesten uiteindelijk zelfs helemaal af.