Koraalduivels observeren. Foto Davide Bottacini Voor haar stage onderzoekt Inge Franse (24, masterstudent Forest and Nature Conservation) waarom koraalduivels bij elkaar in de buurt zwemmen zonder interactie met elkaar te hebben. Dat doet ze bij promovendus Davide Bottacini (Behavioral Ecology), die bezig is met een groter onderzoek naar de invasieve vissoort.
‘Davide kijkt waarom deze vis zo effectief is in voortplanten en het vangen van andere vis’, legt Franse uit. ‘Ik heb een klein projectje binnen dat onderzoek over de vraag waarom koraalduivels soms in een groepje bij elkaar zitten zonder dat ze interactie met elkaar lijken te hebben. Niet positief, want ze helpen elkaar niet, maar ook niet negatief, want ze vechten niet. Dat vonden we opvallend.’
Franse en Bottacini doken twee keer per dag bij een afgelegen rots onder water waar meerdere koraalduivels verblijven. Dat deden ze samen met Piotr Fromentin, een vrijwilliger uit Frankrijk. ‘Twee weken lang hebben we alle individuen gevolgd, zodat je weet wie wie is, en ziet hoe de populatie zich beweegt rondom de rots. Elk individu kun je herkennen aan hun unieke patroon, net als bij zebra’s.’
Nieuwbouwwoning
Na die twee weken plaatsten Bottacini en Franse zelfgebouwde open blokken in de buurt van de rots. Bij een paar blokken plaatsten ze drie koraalduivels die ze elders hadden gevangen. Vervolgens keken ze hoe de originele groep koraalduivels op de nieuwe omgeving en de nieuwkomers reageerden.
‘Het leek erop dat veel koraalduivels benieuwd waren naar de blokken. De originele rots was best dichtbevolkt, alsof er een soort huizencrisis was. Van de veertig koraalduivels op de originele rots leek ongeveer de helft te denken: doe mij maar zo’n nieuwbouwwoning. De andere helft bleef lekker op hun plekje zitten.’
Oorzaak onbekend
Een verklaring voor dit gedrag heeft Franse nog niet. ‘Na afloop van deze proef gaan we de vissen ontleden om te kijken of het mannetjes of vrouwtjes zijn. Mogelijk heeft het daar iets mee te maken. Of met de voortplantingsfase waarin de vissen zitten. Of misschien blijven kleine koraalduivels wel uit de buurt van grotere exemplaren omdat ze bang zijn om opgegeten te worden.’
Wat er ook uit komt, één ding weet Franse al wel: wetenschappelijk duiken bevalt haar goed. ‘De stage is erg intensief, we zijn soms zeven dagen per week meerdere keren per dag aan het duiken. Maar ik vind duiken en onderzoek doen heel leuk. Ik hoop na mijn afstuderen net als Davide promotieonderzoek te gaan doen in deze richting.’
Effectieve jagers
Promovendus Bottacini is blij met het extra project van Franse. ‘De meeste koraalduivelonderzoeken gaan over hoe ze als invasieve soort in de Middellandse Zee terecht zijn gekomen, waar ze zitten en hoeveel het er zijn. Het doel van mijn project is om meer fundamenteel te kijken naar koraalduivels als effectieve jagers. Met Inge’s project kijken we breder naar waarom er vaak meerdere koraalduivels bij elkaar in de buurt zitten. Houdt deze vissoort van gezelschap van soortgenoten? Of vinden ze vooral dezelfde omgevingen prettig? Dat is interessant, want hoewel ze vaak bij elkaar in de buurt zitten, zien we zien eigenlijk nooit sociaal gedrag.’
